' Περίοδος τής Μεταβυζαντινής Ὀρθοδοξίας .
Γ’ . Περίοδος (ἀρχές 15ο υ α ἰ.-1821/1833), τῆς Μεταβυζαντινῆς
Ὀρθοδοξ ίας .
Μέ τήν τουρκική κατάκτηση ἐπῆλθε βαθμιαῖα ἡ κατάλυση τῆς κυριαρχίας τῆς Λατινικῆς Ἐκκλησίας στίς περισσότερες περιοχές τοῦ ἑλλαδικοῦ χώρου, ἐλάχιστα δέ λείψανά της διασώθηκαν σέ νησιά τοῦ Αἰγαίου (κυρίως στίς Κυκλάδες), ὅπου διατηροῦνται μέχρι σήμερα μικρές λατινικές κοινότητες. Παρ’ ὅλα αὐτά, ἡ προπαγάνδα τῆς ρωμαιοκαθολικῆς Οὐνίας καί τῶν προτεσταντῶν ἱεραποστόλων ἐπεσώρευσε πολλά δεινά στόν χειμαζόμενο ἀπό τόν ἀλλόθρησκο καί ἀλλοεθνῆ κατακτητή ἑλληνορθόδοξο λαό, οἱ πνευματικοί ἡγέτες τοῦ ὁποίου, συσπειρωμένοι στό ἐθναρχικό κέντρο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, διεξήγαγαν διμέτωπο ἀγώνα γιά τήν ἐπιβίωση τῆς ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί τοῦ ἑλληνικοῦ ἔθνους. Ἀλλ’ ἡ κατά τόν 18ο αἰώνα διάδοση στήν ἑλληνορθόδοξο Ἀνατολή τῶν ἰδεῶν τοῦ δυτικοευρωπαϊκοῦ Διαφωτισμοῦ, ἔστω καί ἄν πραγματοποιήθηκε μέ μετριοπαθέστερο μανδύα (Νεοελληνικός Διαφωτισμός), δημιούργησε ἕνα ρεῦμα ἀντικληρικό καί ἀντιεκκλησιαστικό, πρός τό ὁποῖο ἡ ὀρθόδοξη θεολογία κλήθηκε νά ἀντεπεξέλθη μέ συνεχῆ διάλογο.
Πλειάδα λογίων τῆς περιόδου τῆς Τουρκοκρατίας, μεταξύ τῶν ὁποίων ἐξέχουσα θέση κατέχουν ἐκπρόσωποι ὅλων τῶν βαθμίδων τοῦ ἑλληνορθόδοξου κλήρου, μπόρεσαν νά ἀντεπεξέλθουν μέ ἐπιτυχία στίς προκλήσεις τῶν νέων ἰδεῶν καί νά διατηρήσουν ἄσβεστη τήν ἀκοίμητη λυχνία τῆς ἑλληνικῆς παιδείας, μέ τήν ἵδρυση παντός εἴδους σχολείων καί ἀνώτερων ἐκπαιδευτικῶν ἱδρυμάτων γιά τόν φωτισμό τοῦ Γένους, μέσα στά ὁποῖα κατέστη δυνατή καί ἡ καλλιέργεια τῶν θεολογικῶν γραμμάτων. Ἀλλ’ ἡ προσφορά τῆς ἐν Ἑλλάδι Ἐκκλησίας κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας δέν περιορίσθηκε μόνο στή διά τῆς παροχῆς τῆς ἑλληνορθοδόξου παιδείας διαφύλαξη καί ἀνάπτυξη τῆς ἐθνικῆς καί θρησκευτικῆς αὐτοσυνειδησίας τοῦ Γένους. Ἀπό τούς κόλπους της προῆλθε ἕνα μεγάλο πλῆθος πατριαρχῶν, μητροπολιτῶν καί ἄλλων κληρικῶν καί θεολόγων, οἱ ὁποῖοι προσέφεραν ἀνεκτίμητες ὑπηρεσίες καί στίς ἄλλες ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες τῆς τουρκοκρατούμενης ὀρθοδόξου Ἀνατολῆς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου